LDL kolesterol adını İngilizce low density lipoprotein (Düşük yoğunluklu lipoprotein) kelimelerinin baş harflerinden almaktadır. Karaciğerde üretilen bir lipoprotein türü olan çok düşük yoğunluklu lipoprotein mekanizması sonucu oluşmaktadır. LDL tanecikleri yaklaşık olarak 18-25 nanometre civarındadır. Çeşitli lipid ve protein gruplarının bir araya gelmesi sonucu oluşmuş bir yapıdır. LDL kolesterolü sıklıkla hastalıklara neden olduğu için halk arasındaki adı kötü kolesterol olmuştur. LDL'nin asli görevi ise kolesterol ve trigliserit üreten hücrelerden bu maddeleri alarak ihtiyaç olan bölgelere taşımaktır. Ancak kandaki LDL konsantrasyonu artarsa damar çeperlerinde birikme yapmaktadır. Zamanla kandaki bazı bazik maddeler ile bazı kan hücreleri de bu birikintilere eklenerek damar sertliklerine neden olmaktadır. Zamanla bu birikinti damar içlerine doğru ilerleyerek damarı daraltmakta ve damardan geçen kan miktarını azaltmaktadır. Bu durumdan en çok kalbi ve beyini besleyen damarlar etkilenmektedir. Bu nedenle LDL yüksekliği felç, kalp krizi ve şeker hastalığı gibi birçok hastalığa yol açmaktadır. LDL'nin tehlike boyutu tanecik boyutuna göre de değişmektedir. Daha küçük tanecikli LDL'ler damarlarda daha fazla tıkanmaya neden olmaktadır. Bu sebeple LDL'ler de kendi içlerinde tane boyutlarına göre LDL-3 ve LDL-4 gibi alt gruplara ayrılmaktadır.

HDL kolesterol ismini İngilizce High density lipoprotein (Yüksek yoğunluklu lipoprotein) kelimelerinin baş harflerinden almaktadırlar. HDL kolesterol vücuttaki dokulardaki kolesterolü karaciğere taşıyan bir protein grubudur. Ayrıca kandaki dolaşımı sırasında damar çeperlerinde biriken damar sertliğine neden olan LDL yapılarını da temizlediği için halk arasında iyi kolesterol olarak da bilinmektedir. Bir grup protein ve lipidin birleşimi sonucu oluşurlar. Karaciğerde üretilirler. Kadınlarda erkeklere oranlara daha yüksek oranda HDL bulunur. HDL'nin koruyucu özelliği taşıdığı kolesterolle değil içinde bulundurduğu tanecik sayısına bağlıdır. Çünkü HDL parçacıkları damarlarda dolaşırken kolesterolü emerek büyür. Yapılan çalışmalar göstermektedir ki 60 mg/dl üstündeki HDL oranı kalp damar hastalıklarını önlemede çok etkili olmaktadır. Yine kadınlarda 50 mg/dl erkeklerde ise 40 mg/dl altındaki HDL kalp damar hastalıklarını arttıran önemli bir faktördür.

VLDL kolesterol adını İngilizce very low density lipoprotein (Çok düşük yoğunluklu lipoproteinler) kelimelerinin baş harflerinden almaktadır. VLDL'nin görevi ise karciğerde oluşan lipid guruplarının kaslara ve yağ dokusuna taşımaktır. Bu kolesterol grubu çok uzun ömürlü değildir. Hızla yıkıma uğrayarak LDL kolesterole çevrilirler.

En büyük hacme sahip lipoprotein grubudur. Kolesterol ve trigliseritleri bağırsaklardan karaciğere taşımakla görevlidirler. Taşınan yağın bir kısmını enerji üretimi için kaslara bırakırlar. Ayrıca süt üretimi içinde göğüslere taşınan bu protein grubudur.

Yağ gruplarından tereyağı, margarin, mısır özü ve kanola yağı tamamen trigliserit formatındadırlar. Vücutta bulunan hücrelerde mevcut olan yağlar trigliserit şeklinde stoklanır. Yağ dokunun büyük çoğunluğu trigliseritler tarafından oluşturulur. Bir miktar trigliserit kanda kasalara bırakılarak enerji ihtiyacı olarak kullanılır.

Yağların bir şekilde bozulması sonucu oluşmaktadır. Yağların bünyesinde bulunan doymamış moleküller oksijenle tepkime vererek bozuşurlar. Bunun neticesinde çeşitli maddelerle birlikte lipidler de meydana gelir.

1 Yorum Yapılmış "Kolesterol Çeşitleri"