Kolesterol

Kolesterol insan vücudunun bütün hücrelerinde yağa benzeyen bir maddedir. Hücre zarının ve bazı hormonların yapımında kullanılan kolesterol kan da fazla miktarda bulunmasından dolayı da zararlıdır. Kolesterol üretimi karaciğerde meydana gelmektedir. Besinler aracılığı ile alınmaktadır. Hayvan kaynaklı besinler olan et, tavuk, süt ürünleri, yumurta gibi ürünler de bulunmaktadır. Meyve sebze ve tahıllarda bulunmamaktadır. Kolesterolün önemi aslında çok önemlidir. Kanda kolesterol düzeyinin çok fazla olması kalp damar hastalıların tehlikesini artırmakta daha kötüsü dikkat edilmezse ölüme kadar gitmektedir. Kalp hastalılarının ana sebebi kolesteroldür. Kişide kolesterol düzeyi ne kadar çok yüksek ise kalp hastası olma ihtimali bir o kadar da çok yüksektir.

Türkiye istatistiklerine bakıldığı ve ayrıntılı incelendiği zaman erkekler de ve kadınlar da ölüm nedenin ilk sırasın da kalp damar hastalığı gelmektedir. Daha önceleri insanlar bu duruma dikkat etmezken bilinçli olan insanlar artık bu duruma çok dikkat etmekte ve önlemlerini almaktadır. Teknolojinin de gelişmesi ile doktorlarımızda insanlara neler yapılması gerektiğini özenle anlatmakta ve bilgilendirmektedir. Kolesterolün iyi ve kötü olanı da mevcuttur. Kolesterol karaciğerden direk hücrelere, hücrelerden de kan yolu ile tekrar karaciğer taşınır. Kolesterol ve diğer insan vücudunda bulunan yağlar kan içerisinde eriyemedikleri için paketler halinde lipoprotein adı altında taşınırlar. Bunlardan kolesterolü taşıyan iki durum vardır. Bunlar kötü kolesterol olarak tanımlanan LDL-Kolesterol, iyi olarak da bilinen ise HDL-Kolesteroldür. LDL kolesterol kanda kolesterolü taşımayı yapan pakettir. Kanda kolesterol düzeyi yüksek olduğu zaman damarların içine yapışarak buralar da plaklar oluşturur. Kolesterol dışında bazı maddelerde eklenmesi ile plaklar büyümeye başlar.

Bu büyümeler çatlaklara neden olmaktadır. Bu çatlaklarda oluşmaya başlayan pıhtılar damarların tıkanmasına neden olur. Günümüzde de ve eski zamanlarda da yaygın olan bu hastalık türü damar sertliği olarak da bilinmektedir. Bu tıkanıklık insan vücudu için hiç iyi bir şey değildir. Bu damar tıkanıklığı kalpte gerçekleşirse kalp krizine neden olmaktadır. Beyin damarlarında gerçekleşmesi halinde de vücutta felce neden olmaktadır. Kandaki diğer kolesteroller HDL-Kolesterol adı verilen paketlerin içinde taşınmaktadır. HDL-Kolesterol damarlarda biriken kolesterolün birikimini önlemektedir. Türkiye'de yapılan bir araştırmaya göre de HDL-Kolesterolünün yüksek olduğu insanlarda kal hastalığının çok daha az olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Diğer yapılan araştırmalarda da genel itibariyle Türk halkında HDL-Kolesterol değerinin düşük olduğu sonucu çıkmaktadır. İnsan sağlığına zarar veren her şey ve bu duruma şişmanlık da dahil iyi kolesterolü düşürürken düzenli olarak yapılan egzersiz, spor gibi aktiviteler iyi kolesterolü yükseltmektedir. Kolesterolün iyi bir şey olmadığı ancak HDL-Kolesterol nasıl iyi olduğunu da açıklamakta fayda vardır. Kandaki kolesterol etkilerine baktığımız zaman bunun cevabını kolaylıkla bulabilmekteyiz. LDL-Kolesterol karaciğer de üretilip kana verilmektedir. Kana geldikten sonra LDL-Kolesterol kan damarlarının duvarında birikim yapmaya başlamaktadır. Damarlarda başlayan bu birikim aterosklerotik plaklar büyümeye başlamaktadır ve büyüme başladıktan sonra damar boşlukları bu büyüme ile daralmaktadır. HDL-Kolesterol, LDL-Kolesterolün tam tersi etki göstermektedir. Kanda dolaşım yapan kolesterolü toplayarak vücuttan atılmasını sağlamak üzere karaciğere getirmekte ve böylece kan damarlarının kolesterolün maruz kalacağı zararlı etkilerini azaltmaktadır.

İnsan sağlığına zararı olan hem de faydası olan bu hastalık hemen hemen her insanda mevcuttur. Sağlık açısından bu kadar tehlikeli yapan durum herhangi bir belirtisi olmamasıdır. Uzun yıllar kolesterol olsa dahi kolesterolünüz yüksek olmasına rağmen damar veya kalple ilgili hastanelik bir sorun yaşanmadıkça kolesterol seviyenizin normalden yüksek olduğunu anlayamazsınız. Sık sık doktora giderek kolesterolünüzü ölçtürmeniz de fayda vardır. Hiç yaptırmadınız ise kolesterol damarlarınızda birikmeye başlama olasılığı olabilir. Hastaneye ya da en yakın bir sağlık ocağına gidip bir ölçüm yaptırmanız sizin faydanıza olacaktır. Yaş durumu falan bu hastalık için pek de önemli değildir. Çünkü tüm insanlarda görülme olma olasılığı çok yüksek bir ihtimaldir. Yüksek kolesterol sizi hasta yapmaz. Günlük yaşantınızı hiçbir şekilde etkilemez. Belirtisi hiç yok denecek kadar azdır. Kolesterol hatta rutin yapılan kontroller ile yapılan testlerle sonucu belirlenmektedir. Çok az olmakla beraber bazı yüksek kolesterolü olan insanlar da cilt tabakasında biriken kolesterol göz çevresinde el ve ayaklarda kabarcıklara yol açmaktadır. Bu kabarcıklar yağ bezesine benzer şekilde görülmektedir. Her şeyden önce sağlıklı beslenmeli ve düzenli spor yapmakla kontrol altına alabiliriz. Çünkü insan sağlığı gitti mi bir daha geri gelmiyor. Şüphelendiğiniz herhangi bir durum olursa da ihmal etmeden hekime gidip durumu izah etmemiz gerekmektedir. Gerekli müdahaleyi ve tedavi yapacaklardır.