Kolesterol ilacı, kanda kolesterol ve trigliserit kan yağlarının düşürülmesi için kullanılır. Genellikle statin grubu ilaçlar bu amaçla kullanılır. Fakat bunun dışında kolesterolün düşürülmesinde safra asidi reçineleri, fibratlar, ezetimib, nikotinik asit gibi ilaçlarda kullanılır. Ancak statinler kolesterol ilacında ilk tercih olarak kullanılmaktadır.
Statin grubu ilaçlar vücutta kolesterol üretimi yapılması için kullanılan bir enzimin bloke edilmesini sağlarlar. Bu sayede kolesterolün karaciğerdeki sentezi azalır. Kolesterol ilacı olarak kullanılan statinler, yüksek kolesterol değerleri olan kişilerin kan yağlarını düşürmekte ve hastalıkların gelişmesine engel olmaktadır. İlaç türüne ve dozajına bağlı olarak, kötü kolesterolü yani LDL değerini %30-60 seviyesinde düşürmektedir. Aynı zamanda iyi kolesterol HDL değerini de bir miktar yükseltmektedir.
Kolesterol ilacı statinlerin türleri
- Atorvastatin
- Fluvastatin
- Lovastatin
- Pravastatin
- Simvastatin
- Rosuvastatin
İlaçlar kendi aralarında da etkinlik derecesi ve yan etkileri bakımından farklılık gösterir. Düşük dozda olan Fluvastatin az etkili statin olurken, LDL düzeyini düşürmekte en etkili olan Rosuvastatin ilaçtır. Doktorlar tedavide yan etkileri bakımından en iyi etkiyi gösteren ilacı en az dozla elde etmek isterler.
Kolesterol ilacının potansiyel yan etkileri nelerdir?
Statin grubu ilaçların yan etkileri arasında en fazla görüleni kaslar ve karaciğer üzerine olanlardır.
Karaciğerde enzimlerin yükselmesini sağlarlar. Bu az görülse de genellikle bu ilacın dozuyla alakalıdır. Bu karaciğerdeki hasarı göstermemektedir. Bu nedenle ilaç kesilmeden, dozu azaltılır ya da başka bir kolesterol ilacına geçilir. Bunların dışında nadiren görülebilen yan etkiler ise;
- Alerjik reaksiyon
- Kabızlık ve ishal
- Uykuya dalmada zorluk
- Cinsel istekte azalma
- Baş dönmesi ve sersemlik hissi
- Karın ağrısı, mide bulantısı ve kusma
- Gaz sorunu ve geğirme
- Ciltte döküntüler
Statin grubu ilaçlar kaslar üzerinde de yan etkiler gösterebilir. Bu yüksek dozda kolesterol ilacı kullanıldığında ya da birden fazla ilaç kullanıldığında görülebilir. Nadiren baldır kaslarını etkileyebilir, böbreklerde, organlarda kayba neden olabilir ve ölüme kadar gidebilir. Kaslarda görülen yan etkilerde görülen belirtiler ise;
- Kas krampları, şişme, ağrı, hassasiyet
- Koyu idrar, ateş, kırgınlık
- Mide bulantısı ve kusma
Kolesterol ilacının önemli etkileri nelerdir?
Kolesterol ilacı olarak kullanılan statinler kalp ve damar hastalıklarının oluşmasını önlemekte, ilerlemesine mâni olmaktadır. Bu yüzden kolesterol seviyesi belirli oranın üzerindeki hastalara tavsiye edilmektedir. Niasinle beraber kullanıldığı zaman Simvastatin inme, kalp krizi riskini düşürmektedir. Yaşlı hastalarda ölüm ve koroner hastalıkları azaltır. Diyetle birlikte kolesterol ilacı kullanıldığında, kolesterol seviyeleri önemli oranda düşmektedir. Statin grubu ilaçlar kötü kolesterolü düşürürken, damar çeperlerindeki kalsiyum birikmesini azaltırlar. Bu sayede damar sertliği belli oranda önlenebilir.
